Jakie są wymogi banków wobec inwestycji ESG centrów handlowych? Jak instytucje finansujące kontrolują działania służące celom środowiskowym właścicieli centrów handlowych? Odpowiedzi na te pytania szuka Związek Polskich Pracodawców Handlu i Usług (ZPPHiU), który zrzesza około 150 firm reprezentujących interesy ponad 200 tys. pracowników. Wśród przedstawicieli branży nie brakuje głosów sprzeciwu.
Wymogi banków wobec centrów handlowych, a niespełnione kryteria ESG
Zgodnie z raportem KPMG pt. "Property Lending Barometer 2024" banki w Europie Środkowo-Wschodniej (CEE) nie straciły apetytu na finansowanie nieruchomości komercyjnych. Zmieniają się strategie kredytowe – szczególnie dla polskich, czeskich i węgierskich banków niespełnienie kryteriów ESG może być przyczyną odmowy udzielenia kredytu.
Zgodność z normami zrównoważonego rozwoju stała się istotnym elementem oceny projektów, co wpływa na wszystkie aspekty kredytowania. 75% spośród 43 ankietowanych banków z 9 krajów regionu Europy Środkowo-Wschodniej zadeklarowało przyjęcie strategii ESG i włączenie kryteriów zrównoważonego rozwoju do zatwierdzania kredytów – wynika ze wspomnianego raportu.
Zdaniem ZPPHiU, żądania wynajmujących tłumaczone wymogami ESG są niejednokrotnie absurdalne, a ponadto nieistotne z punktu widzenia potrzeb klientów. Zgodnie z badaniami Omnisense odwiedzający galerie handlowe nie zwracają uwagi na rodzaj posadzek w sklepach, sposób pozyskiwania energii elektrycznej, widoczność instalacji podsufitowych czy rodzaj szkła w witrynach sklepowych. Natomiast ważne dla nich są: czystość toalet (91% wskazań) i brak opłat za nie (89%), łatwość dostępu do toalet (85%), wybór sklepów w galerii handlowej (89%), komfort cieplny (79%), oznaczenia i nawigacja w obiekcie (74%), funkcjonowanie parkingu (73%) oraz łatwy dojazd samochodem (74%).
Oczekiwania modernizacji i inwestycji „ekologicznych”, jakie właściciele sklepów i punktów usługowych otrzymują od wynajmujących w galeriach handlowych, oznaczają często kosztowne, niepotrzebne, a nawet przeciwskuteczne wydatki. Te wymogi sprawiają wrażenie, jakby ich celem było wyłącznie papierowe podwyższenie wartości obiektu – a nie faktyczne zainteresowanie środowiskiem i potrzebami klientów. Oczekujemy, że banki będą weryfikować tego typu działania. To właśnie banki powinny wymagać, aby modernizacje obiektów przez zarządców centrów wpisujące się w polityki ESG były racjonalne, etyczne i przede wszystkim efektywne. Powinny faktycznie przekładać się na ochronę środowiska i oszczędności. Niezrozumiałe jest, że właściciele centrów handlowych nie inwestują w infrastrukturę, która jest ważna dla klientów – jak parkingi, toalety, oznaczenia, etc. Czy naprawdę wymienione na identyczne szkło w witrynach sklepów najemców powinno podwyższać wartość centrów handlowych? Czy banki mają jednoznaczny i weryfikowalny katalog wymogów ESG w procedurach kredytowych dla nieruchomości handlowych? Jakie kryteria są brane pod uwagę?
Zielone załączniku do umów. ZPPHiU: "Powinny być negocjowane"
"Zielone załączniki do umów najmu w centrach handlowych mogą i powinny być negocjowane" – zaznacza ZPPHiU dodając przy tym, że nowe, europejskie wymogi ESG wobec nieruchomości dotyczą ich właścicieli, a nie najemców i nie oznaczają na obecnym etapie legislacji obowiązku modernizacji – a jedynie stanowią wymóg raportowania faktycznego wpływu na środowisko. "Dlatego nie można narzucać tego typu wymogów w ramach aneksów do umów najmu. Najemcy mają prawo i obowiązek mieć wpływ na zapisy tzw. zielonych załączników – a także otrzymywać informacje o śladzie węglowym od wynajmujących" – informuje związek.
Zdaniem ZPPHiU, wynajmujący powinni uzgodnić między sobą i zaproponować najemcom standard tzw. zielonych załączników do umów najmu w centrach handlowych. "Kluczowe jest, aby nowe zapisy uwzględniały właściwie rozłożoną odpowiedzialność obu stron umowy oraz przynosiły korzyści obu stronom – a nie tylko właścicielom galerii handlowych" – zaznacza związek.
W opinii branży, obecnie brakuje konkretnych przykładów oszczędności i transparentnej polityki informowania o planowanych działaniach i etapach wdrażania ESG w centrach handlowych.
Właściciele centrów handlowych często podkreślają, że zielone załączniki przynoszą najemcom "korzyści, oszczędności i ograniczają ryzyka, pozwalają na optymalizację kosztów eksploatacji obiektów i stymulują innowacje". Jednak nie prezentują realnych przykładów na potwierdzenie tych tez – a zwłaszcza rozliczeń i oszczędności dla najemców
Źródła danych: KPMG, "Property Lending Barometer 2024" | Badanie Omnisense przeprowadzone metodą CAWI na próbie 1011 dorosłych Polaków (klientów galerii handlowych) w dniach 2-6 września 2024
foto: mat. prasowe
